Teknoloji ile iç içe olan çocukların ebeveynleri olarak ortak sıkıntımız ekran gösterme süresidir. Bunun elbette en doğru yöntemi uygun ve güvenli sınırlar koymaktan geçer. Her şeyden önce bilinmesi gereken önemli bir nokta var ki o da sınır koymanın çocuklar için faydalı olduğu.
Yalnız teknoloji için değil her alan için konulan sınırlar çocukların kendilerini güvende hissetmesini sağlar. Huzurlu ve dengeli bir ebeveyn çocuk ilişkisi için sınırların belirlenmesi, kuralların konulması, anlaşmaların yapılması gereklidir. Bu çocuğa güven, sorumluluk ve işbirliği anlayışını aşılayacaktır. Abur cubur tüketimi, oyuncak alış verişi, yemek ve uyku saati gibi yönetilmesi gereken her türlü davranış için gereklidir sınırlar. Teknoloji açısından ele alacak olursak çocuğu birçok tehlikeye ve zarara karşı koruyacak, gelişim sürecinde yolunu belirlemesinde destekleyici olacaktır.
Sınırlar konusunda dengeli olmalıyız! Fazla kısıtlayıcı ve aşırı kontrolcü olmak çocuğunuzda davranış değişikliği yaratmanın aksine onu hırçın ve tahammülsüz hale getirebilir. Tam tersi çok geniş sınırlar ve ebeveynler arası tutarsızlıklar kontrolsüzlük, güvensizlik yaratacaktır.
Çocuklarımızı mümkün olduğunca faydalı içeriklere yönlendirmeliyiz. Hobilerine, zevklerine, sevebileceği konulara yönelik içerikler bulup bunları çocuklarımızla paylaşmalıyız. Oynadığı oyunların içeriğini ve ne sunduğunu mutlaka öğrenmeliyiz. Yaş sınırına, şiddet ve cinsel içerikli olmamasına, sohbet odalarını kullanmamasına dikkat etmeliyiz.
Teknoloji kullanımında elbette içeriğin kalitesi, çocuğun tüketici değil üretici olması, içerikten fayda sağlaması oldukça önemlidir fakat çocuğun maruz kalma süresinin aşımı bilişsel ve sosyal gelişimini olumsuz etkilediğini de unutmamalıyız. Denge en önemli unsurdur.
Çocuklarımız 2 yaşından itibaren ekranla sınırlı şekilde tanışabilir. 2 yaşından itibaren çocuğun yaşının 10 katı dakika olarak hesaplanması gerekiyor. 8 yaşında bir çocuğun günlük ekran süresi (8×10) 80 dakika olmalıdır.Çocuklarımızın6 yaşından önce kendine ait bir tableti, 13 yaşından önce kendine ait bir sosyal medya hesabı olmamalıdır. Ekran süresi verildiğinde ise ebeveyn kontrolünde olmalı ve ebeveynler çocuklarına eşlik etmelidir. Bir odada tek başına zaman geçirmemesine özen gösteriniz. Nasıl ki parkta ya da dışarıda çocuğumuzu kontrolsüzce serbest bırakmıyorsak ve her daim gözümüz üzerindeyse teknoloji kullanımında da yalnız ve başıboş bırakmamalıyız. Sizin de yanınızda olduğunuz bir ortamda diyalog halinde olmanız en sağlıklısı olacaktır. Bu sayede hem ne izlediğini görebilir hem de çocuğunuzun nelere merak duyduğunu gözlemleyerek karakterini daha iyi tanıyabilirsiniz.
Çocuklar çok zeki varlıklardır ve onlar da sınırlarının nereye kadar olduğunu çeşitli yöntemler deneyerek öğrenmeye çalışırlar. Ağladığında, agresif davranışlar sergilediğinde yapmanız gerektiği gibi kararlı olmaya devam ederseniz önce bu davranışların şiddeti artacaktır. Bu sınırlarını ölçmeye çalışarak sizi denemesinin bir yoludur. Tutumunuzu ve kararlarınızı bozmaz, sabırla ona durumu izah etmeye devam ederseniz davranış zamanla sönecek ve sizin bu konuda ne kadar net olduğunuzu kabul edecektir. Daha da önemlisi sizi anlayacaktır. Sınırlarımız konusunda sabırlı davranarak bu davranışı alışkanlığa dönüştürebiliriz.
Çocuğunuza üzülüyor, çok istiyor diye kıyamayıp pes ederseniz kendi kuralınızı ihlal ettiğiniz için ona istediğini ağlayarak veya çeşitli istenmeyen davranışlar sergileyerek elde edebileceği algısını ve fırsatını vermiş olacaksınız. Bunun çocuğunuza yapılmış bir iyilik olmadığını lütfen unutmayın. Böyle bir durumda maalesef ki yönetilen siz olursunuz. Unutmayın çocukların en büyük ihtiyacı ebeveynleri tarafından doğru yönlendirilmektir.
Çocuklarımızın ağlaması, üzülmesini, öfke nöbetleri geçirmesini elbette istemeyiz. Ama sağlıklı bir gelişim yaşamalarını, doğru alışkanlıklar kazanmalarını ve en önemlisi teknoloji bağımlılığına dur demek istiyorsak sabretmeli ve kararlı olmalıyız.
Hepinize sevgiler ve sağlıklı günler dilerim.
Nurperi CÖMERT İĞDİGÜL
Eğitmen / Yazar
